Azjatycki mistrz walki
Dziś odbiegniemy nieco od typowych zagadnień z bokserskiego świata. Zastanowimy się jakim stylem walczył azjatycki smok – Bruce Lee, czy miał on coś wspólnego z boksem i co właściwie możemy zrobić żeby czerpać z jego stylu walki na potrzeby boksu i zaadaptować to do naszych wymagań. Ikonę kina akcji wykorzystamy dziś do bardzo luźnej analizy filozoficzno-bokserskiej.
Dlaczego właściwie Bruce Lee? Przecież to nie bokser!
Bruce Lee był aktorem, myślicielem, tancerzem, przedstawicielem wschodnich sztuk walki. Co do tych tytułów nie ma żadnych wątpliwości… Był również trenerem personalnym (podobno jego stawka za lekcję wynosiła bagatela 1000 dolarów!). Trenował m.in. ikonę męskiego stylu, aktora – Steve`a McQueena, wybitnego polskiego reżysera Romana Polańskiego i wielu innych znanych aktorów z Hollywood. Jednak czy był także bokserem? Skądże znowu! Przecież to wręcz kuriozalne. Jednak mimo powierzchownej sprzeczności, spróbujmy nieco dogłębniej przeanalizować kilka aspektów związanych przede wszystkim z jego stylem walki, indywidualnymi cechami i finalnie wysnujmy własne wnioski.
Zacznijmy więc od nietypowego stylu jakim się posługiwał…
JEET KUNE DO – Droga Przechwytującej Pięści
Autorska sztuka walki Bruce`a Lee. Wojownik powinien być jak woda – adaptować się do nieustannie zmieniającej się sytuacji. Na czym bazowała ta sztuka? Rozbierzmy ją na czynniki pierwsze.
Trzy filary Jeet Kune Do to:
1. Wing Chun
Tego stylu nauczył Bruce`a mistrz William Cheung (być może również sam legendarny Yip Man miał w tym udział). Pewne źródła podają, że to właśnie u Yip Mana Lee pobierał prywatne lekcje z tej znanej chińskiej sztuki walki. Jednak informacje te nie są potwierdzone. Faktem jednak jest, że Bruce trenował Wing Chun i był bardzo utalentowanym uczniem.
Dzięki tej technice Bruce nauczył się szybkiego reagowania na zamiary ataków przeciwnika. Musiał niejako wczuwać się w intencje rywala. To kluczowa składowa powstałego później Jeet Kune Do.
2. Szermierka
Z fechtunku Bruce Lee czerpał naprawdę bardzo dużo. Nazywał wręcz swój unikatowy styl walki szermierką bez szpady. To brat Peter, będący inspiracją, nauczył go podstaw floretu i szpady sportowej. Bruce szczególnie cenił pracę nóg szermierzy i to właśnie ten element rychło zaadaptował do własnego stylu. Lee studiował książki wybitnego włoskiego szermierza urodzonego w Livorno – Aldo Nadiego.
Co cenił w szermierce poza pracą nóg? Przede wszystkim postawę, a także sposoby ataku i obrony. Pięta tylnej nogi była w górze, podobnie zresztą jak ma to miejsce nie tylko w szermierce nauczanej przez Nadiego, ale również w boksie. Z szermierki zapożyczył m.in. ruch, ballestrę, strefy natarcia, przygotowania akcji, przechwycenia i odpowiedź (tak charakterystyczną dla stylu Bruce`a).
3. Boks
Edward, kolejny brat Bruce`a, był bokserem. Prowadził on nawet własną szkołę bokserską (imienia Św. Franciszka Ksawerego w Hong Kongu).
Lee zaczerpnął z boksu, m.in. używanie rękawic ochronnych w sparingach, zmienną pozycję bokserską, doskok, ciosy proste, uniki rotacyjne, pozycję środka ciężaru ciała, itd.
Co ciekawe, George Foreman, będąc ówczesnym mistrzem świata wagi ciężkiej, po obejrzeniu „Wejścia Smoka” stwierdził, że Bruce Lee z pewnością byłby mistrzem świata w boksie w swojej kategorii wagowej. Gdyby tylko zechciał, ubrał rękawice i stanął do międzynarodowej rywalizacji.
Widzimy zatem, że w myśl składników sztuki Jeet Kune Do Bruce powinien potrafić boksować… Zastanówmy się zatem:
Czy można stwierdzić, iż Bruce Lee był bokserem?
Analogicznie można zapytać – czy siedmioboista jest również biegaczem? Wydawałoby się, że jest to kuriozalne pytanie. Ale z punktu widzenia logiki odpowiedź na oba pytania brzmi: I tak i nie.
Nie był bokserem, bo nie toczył typowych walk bokserskich w dzisiejszym rozumieniu boksu. Jednak boks ewoluował, wyglądał zupełnie inaczej dawniej. Ponad wiek temu boksem nazywano grupową walkę na gołe pięści pomiędzy przedstawicielami dzielnic Moskwy czy dzisiejszego Petersburga. Walczyli np. reprezentanci dwóch stron rzeki między sobą. Dziś określimy to po prostu jako „ustawki kiboli”, nie mające nic wspólnego z boksem. Bruce na ekranie był zawsze po przeciwnej stronie zła – szlachetny, honorowy, bezwzględnie bronił słabszych…
Zastanówmy się czy zawodnicy Gromdy są bokserami? Co z freak fighterami? Hmm… Youtuberzy? Czy Jake Paul jest bokserem? Czy Pudziana można określić mianem boksera? KSI – kolejny bokser? DK Yoo? Videomaker Salt Papi? Podchmieleni awanturnicy w szynkwasie? Łobuzy z oślej ławy to też przedstawiciele szermierki na pięści? Do czego zmierzam – nie każdy bijok jest bokserem, ale też nie każdy kto rękawic w ringu nie wkładał pięściarzem nie będzie. I tak właśnie należy postrzegać bohatera dzisiejszego wpisu. Jako boksera niebędącego bokserem. Bo jak mawiał Bruce: „Mój styl to sztuka walki bez walki”.
Patrząc nieco szerzej, można zatem bardzo fantazyjnie stwierdzić, że Bruce Lee pośrednio(!) ale jednak był także bokserem! Czemu? Ze względu na dużą liczbę podobieństw, które łączą dziedziny którymi się zajmował z boksem. Notabene boksem zajmował się również, tylko nie na poziomie profesjonalnych walk.
Żeby używać Jeet Kune Do trzeba być bokserem, szermierzem i znać dobrze Wing Chun. Mistrz kina akcji był zatem samomianowanym bokserem. Obiektywnie należy jednak uznać, że miał on wszystko, żeby być świetnym pięściarzem. Szybkość, światły umysł, sprawność fizyczną, dyscyplinę, siłę, kondycję, mentalność zwycięzcy, a nade wszystko medialność – tak ważną w obecnym boksie. Dziś to właśnie takich wojowników kochają tłumy.
Lee walczył, uderzał, przyjmował pozycję bardzo podobną do dawnej pozycji bokserskiej. Kontrował – bazował głównie na kontrnatarciach. Był wybitnym „szermierzem” i tu zatrzymajmy się jeszcze raz. Spójrzmy na styl walki Bruce`a Lee oraz na obecne hybrydowe style Bivola i Inoue. Po krótkiej analizie szybko zrozumiemy jak boks zawsze był i nadal pozostaje blisko szermierki. Style dwóch wymienionych pięściarzy są bliżej stylu Bruce`a Lee niż np. Georga Foremana, Mike`a Tysona czy Joe Fraziera… Niesamowite jak boks potrafi być zróżnicowany!
To, że „szybkość w boksie zabija” już wiemy. Co Bruce sądził o szybkości? „Moc równa się siła razy prędkość, co oznacza, że jeśli wojownik nauczy się zadawać szybsze ciosy to zwiększy swą moc, nawet jeśli siła jego mięśni pozostanie niezmieniona. W ten sposób mniejszy człowiek, który porusza się szybciej może uderzać równie mocno jak cięższy człowiek, który porusza się wolno.” To cenna lekcja fizyki, warto ją zapamiętać! Zanim zaczniesz wyciskać wolny ciężar, zastanów się jak możesz zwiększyć swoją szybkość…
Więcej o szybkości w boksie przeczytasz tu.
Chcesz walczyć jak legenda chińskich sztuk walki?
Oto 10 najważniejszych składników stylu Bruce`a Lee, które możesz zaadaptować do swojego bokserskiego systemu walki!
1. Szybkość reakcji na ruch oponenta
2. Opanowanie i wyjątkowy spokój (brak nieprzemyślanych ruchów)
3. Bazowanie na kontrataku
4. Wyjątkowa ostrość ciosu
5. Wygodna, indywidualna pozycja walki
6. Demonstracja siły przed pojedynkiem (stworzenie tzw. czynnika strachu)
7. Okrzyki/wydechy podczas ciosów
8. Duża ruchliwość podczas walki, błyskotliwa i lekka praca na nogach
9. Inteligencja w walce
10. Stosowanie szybkich doskoków do przeciwnika
Podsumowanie
Bruce Lee to medialna legenda sportów walki. Jego cytaty stanowią inspirację dla całej rzeszy młodych adeptów sportu. Takie ikony kreują niesamowity wizerunek, który potrafi działać motywująco przez wiele dekad.
Jednak czy Bruce Lee rzeczywiście był tak wyjątkowym i legendarnym wojownikiem? Tego nie sposób dziś stwierdzić, ale to co wniósł w promocję sztuk walki na całym globie jest absolutnie niezaprzeczalne.
Czyż nie podobnie jest z Alim, Foremanem, Holyfieldem, Tysonem, Michalczewskim, Gołotą, Adamkiem i innymi fantastycznymi wojownikami? W historii było przecież wielu podobnie wyszkolonych, a może i lepszych od nich bokserów (na myśl przychodzą mi np.: J. C. Chavez, S. R. Robinson, S. R. Leonard, R. Marciano, T. Crawford, J. Louis, L. Papp, W. Pep, J. Dempsey, T. Stevenson, F. Savon, Z. Pietrzykowski, J. Kulej) ale to o tych pierwszych mówi się na okrągło jako o tych topowych w historii światowego bądź polskiego boksu. To oni budzili w ludziach gigantyczne wręcz emocje. Byli, są i pozostaną superbohaterami, mimo swych słabszych walk. Takimi ich pamiętajmy. Podobnie powinniśmy odbierać superbohatera Lee – jako ikonę sportów walki, niezależnie od tego jakie faktyczne umiejętności posiadał i ile realnych walk stoczył na ringu. Niech jego wyjątkowy styl oczaruje także nas!
Jeśli tekst spełnił Twoje wymagania, zapraszam do zapoznania się z pozostałymi artykułami dotyczącymi treningu bokserskiego.
Przeczytaj również poniższe wpisy:
Co bokser jeść powinien? Zasady rozgrzewki bokserskiej Naucz się bokserskiej pracy nóg!
Miłego dnia!
Dawid
All rights reserved. Any unauthorized copying, reproduction, hiring, lending, public performance and broadcasting is strictly prohibited.
